20/11/2018 – Ισοζύγιο Πληρωμών: Αναθεώρηση των στατιστικών στοιχείων που αφορούν τις θαλάσσιες μεταφορές
Από το μήνα αναφοράς Σεπτέμβριο 2018, η Τράπεζα της Ελλάδος προχωρεί σε μια σημαντική αλλαγή στον τρόπο κατάρτισης των λογαριασμών των θαλάσσιων μεταφορών του ισοζυγίου πληρωμών. Συγκεκριμένα, αντί των στοιχείων διακανονισμού τραπεζικών συναλλαγών (bank settlements data) που χρησιμοποιούνταν έως και τον Αύγουστο του 2018, θα χρησιμοποιούνται πλέον διεθνείς βάσεις δεδομένων και διοικητικές πηγές που αφορούν τη ναυτιλία. Με τη χρήση των νέων πηγών, τα στοιχεία θαλάσσιων μεταφορών του ισοζυγίου πληρωμών αντικατοπτρίζουν συναλλαγές που πραγματοποιούνται για διεθνείς θαλάσσιες μεταφορές εντός και εκτός του εγχώριου τραπεζικού συστήματος, σύμφωνα με τους διεθνείς κανόνες κατάρτισης του ισοζυγίου πληρωμών.
Η αλλαγή πηγών κρίθηκε αναγκαία μετά την απότομη πτώση που εμφάνισαν οι εισπράξεις και πληρωμές για υπηρεσίες θαλάσσιων μεταφορών από το 2015, με την επιβολή περιορισμών στη μεταφορά κεφαλαίων και τη συνακόλουθη μείωση της διαμεσολάβησης του εγχώριου τραπεζικού συστήματος στις ναυτιλιακές συναλλαγές. Η υιοθέτηση της νέας προσέγγισης με χρήση εναλλακτικών πηγών δεδομένων συνεπάγεται την αναθεώρηση της υπάρχουσας σειράς στοιχείων συναλλαγών θαλάσσιων μεταφορών αναδρομικά από τον Ιανουάριο του 2015. Καθ΄ όλες τις ενδείξεις, μέχρι το τέλος του έτους 2014, τα στοιχεία υπηρεσιών θαλάσσιων μεταφορών του ισοζυγίου πληρωμών αποτύπωναν επαρκώς τις ναυτιλιακές εξελίξεις και δεν συντρέχει ανάγκη αναθεώρησής τους.
Η νέα προσέγγιση επιτρέπει το λεπτομερή υπολογισμό των εσόδων και εξόδων σε μηνιαία βάση, αξιοποιώντας και συσχετίζοντας πληροφορίες τόσο από εγχώριες διοικητικές πηγές όσο και από διεθνείς βάσεις δεδομένων που τηρούνται από διεθνείς οίκους και έχουν υποδειχθεί από διεθνείς οργανισμούς, όπως το ΔΝΤ, ως αξιόπιστοι πάροχοι πληροφόρησης. Αναπτύχθηκε σε συνεργασία με πανεπιστημιακούς και ειδικούς σε θέματα λειτουργίας της παγκόσμιας ναυτιλίας και έχει παρουσιαστεί κατά την επίσκεψη εκπροσώπων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και της Eurostat στην Τράπεζα της Ελλάδος το Νοέμβριο του 2017, που είχε στόχο την πιστοποίηση της ποιότητας των στατιστικών στοιχείων στο πλαίσιο της διαδικασίας μακροοικονομικών ανισορροπιών (Macroeconomic Imbalances Procedure – MIP), σε συναντήσεις της ομάδας εργασίας της Eurostat για το Ισοζύγιο Πληρωμών (BOP WG), καθώς και στη συνεδρίαση της Ειδικής Ομάδας (Τask Force) της Eurostat για την καταγραφή των ναυτιλιακών συναλλαγών στους εθνικούς λογαριασμούς και το ισοζύγιο πληρωμών τον Απρίλιο του 2018. Το ελληνικό ναυτιλιακό υπόδειγμα υπολογισμού έχει συμπεριληφθεί στο προσχέδιο του Τεύχους Oδηγιών της Eurostat για την καταγραφή της ναυτιλιακής δραστηριότητας στο ισοζύγιο πληρωμών, ενώ έχει ήδη ενημερωθεί η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα για τις υλοποιούμενες αλλαγές.
Αναλυτική περιγραφή της μεθοδολογίας παρατίθεται εδώ (στην αγγλική γλώσσα).
Τα στοιχεία του ισοζυγίου πληρωμών που επηρεάζονται από την αναθεώρηση περιλαμβάνουν: εισαγωγές και εξαγωγές πλοίων, προμήθειες εφοδίων για τα μεταφορικά μέσα, υπηρεσίες θαλάσσιων μεταφορών, υπηρεσίες για επισκευές, ασφαλιστικές υπηρεσίες, πρωτογενή εισοδήματα (εισόδημα από εργασία και επενδύσεις), δευτερογενή εισοδήματα, καθώς και χρηματοοικονομικές συναλλαγές σε δάνεια και καταθέσεις.