Πιλοτικές εκκαθαρίσεις προκειμένου να διαπιστωθεί εάν ο νέος ΕΝΦΙΑ φέρνει ελαφρύνσεις σε πέντε εκατομμύρια ιδιοκτήτες ακινήτων, όπως είχε εξαγγείλει η κυβέρνηση, διενεργεί η φορολογική διοίκηση. Παράλληλα στην ΑΑΔΕ «τρέχουν» εκκαθαρίσεις στις πολύ μεγάλες ακίνητες περιουσίες, καθώς σε αυτές η διαδικασία υπολογισμού του φόρου είναι σύνθετη και επιβάλλονται διάφοροι συντελεστές ανάλογα με το ύψος της αξίας τους.
Οπως αναφέρουν πηγές του οικονομικού επιτελείου, το σχέδιο νόμου θα κατατεθεί την επόμενη εβδομάδα στη Βουλή και μετά την ψήφισή του η εφορία θα ξεκινήσει την έκδοση των νέων εκκαθαριστικών σημειωμάτων για το 2022. Η πρώτη δόση υπολογίζεται να καταβληθεί στα τέλη Μαΐου και η τελευταία τον Φεβρουάριο του 2023.
Χθες ο υπουργός Οικονομικών Χρ. Σταϊκούρας και ο αρμόδιος υφυπουργός Απ. Βεσυρόπουλος παρουσίασαν τις βασικές αλλαγές που επέρχονται στον νέο ΕΝΦΙΑ και οι οποίες οδηγούν σε όφελος 354 εκατ. ευρώ. Συγκεκριμένα, ο ΕΝΦΙΑ του 2022 θα είναι μειωμένος κατά 13% μεσοσταθμικά. Από το 2018, που ο βεβαιωθείς φόρος είχε φθάσει τα 3,093 δισ. ευρώ, το 2022 ο φόρος που θα βεβαιωθεί υπολογίζεται στα 2,233 δισ. ευρώ, δηλαδή θα είναι μειωμένος κατά 860 εκατ. ευρώ.
Οπως ανέφερε ο υπουργός Οικονομικών, με το προτεινόμενο νομοσχέδιο τροποποιείται το υφιστάμενο νομοθετικό πλαίσιο για τον Ενιαίο Φόρο Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝΦΙΑ) και αντιμετωπίζονται τα νέα δεδομένα λόγω αναπροσαρμογής των τιμών εκκίνησης αντικειμενικού προσδιορισμού αξίας ακινήτων, οι οποίες εφαρμόζονται από την 1η Ιανουαρίου 2022. Ειδικότερα με τις προτεινόμενες διατάξεις:
1. Οκτώ στους δέκα ιδιοκτήτες ακινήτων θα πληρώσουν μειωμένο ΕΝΦΙΑ. Από αυτούς, 2.200.000 θα δουν μείωση άνω του 20% και 900.000 θα δουν μείωση πάνω από 30%.
Για τη μεγάλη πλειονότητα ο λογαριασμός θα είναι μειωμένος — Αυξημένο φόρο θα πληρώσει το 6% των ιδιοκτητών.
2. Το 14%, περίπου, των φορολογουμένων δεν θα δει καμία μεταβολή στον ΕΝΦΙΑ. Δηλαδή, περίπου 880.000 ιδιοκτήτες θα πληρώσουν το ίδιο ποσό με το 2021.
3. Αυξημένο φόρο θα πληρώσει το 6% των ιδιοκτητών. Αυτό σημαίνει ότι περίπου 380.000 θα πληρώσουν περισσότερα σε σχέση με το 2021. Στη μεγάλη πλειονότητά τους είναι ιδιοκτήτες ακινήτων είτε σε περιοχές με μεγάλη αύξηση των τιμών ζώνης είτε σε περιοχές που εντάχθηκαν για πρώτη φορά στο αντικειμενικό σύστημα προσδιορισμού της αξίας των ακινήτων και των οποίων η φορολογία ήταν πολύ χαμηλή έως τώρα. Για το 50% από αυτούς η ετήσια αύξηση δεν υπερβαίνει τα 50 ευρώ, ενώ για τους υπόλοιπους ο φόρος αυξάνεται καθώς η αντικειμενική αξία των ακινήτων τους διπλασιάζεται.
Σύμφωνα με τον σχεδιασμό, για ακίνητα αξίας άνω των 400.000 θα καταβάλλεται πρόσθετος φόρος με ειδική κλίμακα. Ωστόσο για ορισμένους δεν θα είναι η μοναδική επιβάρυνση που θα έχουν. Για τις πολύ μεγάλες περιουσίες θα υπάρχουν και «επιβαρυντικοί» συντελεστές (θα λειτουργούν αντίθετα από τους εκπτωτικούς συντελεστές). Για παράδειγμα, για τα χαμηλής αξίας ακίνητα και μέχρι 100.000 ευρώ θα υπάρχει έκπτωση 30% επί του φόρου που προκύπτει από την κλίμακα. Η έκπτωση υπολογίζεται στο σύνολο της ακίνητης περιουσίας. Για περιουσία έως 150.000 η έκπτωση περιορίζεται στο 25%. Οσο αυξάνεται η ακίνητη περιουσία τόσο θα μειώνονται οι εκπτωτικοί συντελεστές. Σε κάποιο ύψος της ακίνητης περιουσίας οι συντελεστές θα μηδενίζονται. Μετά τον μηδενισμό, όμως, θα ξεκινήσει η αντίστροφη πορεία, δηλαδή οι εκπτωτικοί συντελεστές μετατρέπονται σε επιβαρυντικούς συντελεστές. Για παράδειγμα (είναι ενδεικτικό καθώς δεν έχει γίνει ακόμα γνωστό από ποιο ύψος περιουσίας θα επιβάλλονται οι επιβαρύνσεις καθώς και οι συντελεστές τους), για κύριο φόρο ύψους 30.000 ευρώ θα επιβάλλεται συντελεστής 10%.
4. Στον βασικό φόρο των κτισμάτων, στο 65% των προϋπαρχουσών ζωνών θα υπάρξει μείωση, στο 34% ο φόρος θα παραμείνει αμετάβλητος και μόνο στο 1% των ζωνών θα σημειωθεί αύξηση φόρου.
5. Μειώνονται οι συντελεστές του κύριου φόρου και ενοποιούνται κλιμάκια για μικρές και μεσαίες τιμές ζώνης στα κτίσματα. Παράλληλα μειώνονται οι συντελεστές σε όλα τα κλιμάκια υπολογισμού φόρου των οικοπέδων. Οι αλλαγές αυτές αφορούν και τα φυσικά και τα νομικά πρόσωπα. Για παράδειγμα, ο συντελεστής του βασικού φόρου κτισμάτων για τιμή ζώνης από 1.051 έως 1.500 ευρώ/τ.μ. διαμορφώνεται σε 2,80 ευρώ/τ.μ. αντί 3,70 που ισχύει σήμερα, δηλαδή υπάρχει μείωση 27%. Για τιμή ζώνης από 1.501 έως 2.500 ευρώ ο συντελεστής διαμορφώνεται σε 3,70 ευρώ/τ.μ., ενώ με το ισχύον καθεστώς για τιμή ζώνης από 1.501 έως 2.000 ευρώ ο συντελεστής είναι 4,5 ευρώ/τ.μ. και από 2.001 έως 2.500 ευρώ είναι 6.
6. Μειώνονται οι συντελεστές του βασικού φόρου οικοπέδων, έτσι ώστε το 91% των παλαιών ζωνών να έχει μείωση, το 7% να μείνει σταθερό και μόλις το 2% να δει αύξηση. Η βεβαίωση επί του βασικού φόρου οικοπέδων μειώνεται, πλέον, μεσοσταθμικά περίπου κατά 50%.