Έρευνα Επιτροπής Περιβάλλοντος Δικηγορικού Συλλόγου Ηρακλείου για τις εξορύξεις υδρογονανθράκων σε περιοχές του δικτύου Natura 2000

Την αντίθεση της τοπικής κοινωνίας παρουσιάζει η έρευνα της Επιτροπής Περιβάλλοντος του Δικηγορικού Συλλόγου Ηρακλείου σχετικά με τις εξορύξεις υδρογονανθράκων εντός των περιοχών προστασίας του δικτύου Natura 2000.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν από την Επιτροπή η πλειονότητα των ερωτηθέντων (συνολικά το 88,2 %) εμφανίζονται να θεωρούν ότι η υπεράκτια εξόρυξη και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων θα επηρεάσει αρνητικά τις προστατευόμενες θαλάσσιες περιοχές του δικτύου Natura 2000.

Την ίδια στιγμή το 75,5% των ερωτηθέντων διαφωνούν με την εξόρυξη και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων στις θαλάσσιες περιοχές νότια και δυτικά της Κρήτης.

Η ηλεκτρονική έρευνα πραγματοποιήθηκε ανώνυμα το διάστημα 27/01 – 29/02/2020 σε στοχευμένο κοινό δικηγόρων, διοικητικών υπαλλήλων, αγροτοκτηνοτρόφων, κινήσεων πολιτών, μη κυβερνητικών οργανώσεων και ευρύ κοινό σε όλη την Κρήτη. Το δείγμα 581 φυσικών προσώπων, ήταν άνδρες και γυναίκες από 18 ετών και πάνω. Η ηλεκτρονική φόρμα εστάλη με ηλεκτρονικό μήνυμα σε αρχείο googledrive και περιείχε 12 ερωτήσεις πολλαπλών επιλογών.

Πρόκειται για μια στατιστική έρευνα, που στόχο είχε να αναδείξει τη γνώση των κατοίκων της Κρήτης σχετικά με τις θαλάσσιες περιοχές προστασίας του δικτύου Natura 2000, ενώ παράλληλα διερεύνησε τη γνώμη τους σχετικά με τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις της σχεδιαζόμενης υπεράκτιας εξόρυξης υδρογονανθράκων νότια και νοτιοδυτικά της Κρήτης.

Αναλυτικά, οι μισοί από τους ερωτηθέντες δήλωσαν να γνωρίζουν ότι προστέθηκαν νέες θαλάσσιες περιοχές προστασίας στη νοτιοδυτική Κρήτη μετά την αναθεώρηση του εθνικού καταλόγου περιοχών του Ευρωπαϊκού Οικολογικού Δικτύου Natura 2000 (ΚΥΑ 50473/2017, ΦΕΚ 4432/Β/2017). Το 94,1% του συνόλου θεωρεί σημαντική την ένταξη των νέων θαλάσσιων περιοχών στο Δίκτυο Natura 2000 (Οδηγίες 92/43/ΕΟΚ και 2009/147/ΕΚ).

Στην ερώτηση «Συμφωνείτε με την εξόρυξη και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων στις θαλάσσιες περιοχές νότια και δυτικά της Κρήτης;» το 75,5% δήλωσε ότι διαφωνεί και το 17,6% ότι επιφυλάσσεται. Μόνο το 6,9 % δήλωσε σύμφωνο με την εκμετάλλευση υδρογονανθράκων.

Στην ερώτηση «Πως πιστεύετε ότι η υπεράκτια εξόρυξη και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων θα επηρεάσει τις προστατευόμενες θαλάσσιες περιοχές του δικτύου Natura 2000 της Κρήτης;», το 72,5% απάντησε «αρνητικά» και το 15,7% «μάλλον αρνητικά». «Θετικά» δεν απάντησε κανένας. ενώ το 6,9% επιφυλάχθηκε.

Από το 3,9% των ερωτηθέντων που απάντησαν «Μάλλον θετικά» το 60% θεωρεί περισσότερο πιθανό όφελος για το ανθρωπογενές περιβάλλον, ενώ κανείς από αυτούς δεν θεωρεί πως θα υπάρξει οποιοδήποτε όφελος για το φυσικό περιβάλλον.

Από το 78,2% των ερωτηθέντων που δήλωσαν ότι η εξόρυξη και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων θα επηρεάσουν “αρνητικά” ή “μάλλον αρνητικά” το περιβάλλον, θεωρούν περισσότερο πιθανούς τους κινδύνους για τα θαλάσσια ύδατα (87%), για τα θαλάσσια θηλαστικά (83,7%) και τα ψάρια (76,1%).

Στην ερώτηση αν είναι σημαντική η υποβολή μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων για τη σεισμική δραστηριότητα που ενδεχομένως προκαλέσει η εξόρυξη υδρογονανθράκων (Οδηγία 2014/52/ΕΕ) η συντριπτική πλειοψηφία, το 93,1 % απάντησε «πολύ σημαντική» ενώ το 3,9% δήλωσε ότι δεν γνωρίζει το ζήτημα. Ένα 3% θεωρεί την υποβολή ΜΠΕ «λίγο/ καθόλου σημαντική».

Στην ερώτηση αν είναι σημαντική η χρηματοοικονομική ασφάλιση κινδύνου προκειμένου να καλυφθούν ζημίες που ενδέχεται να προκύψουν από τις υπεράκτιες εργασίες υδρογονανθράκων (Οδηγία 2004/35/ΕΚ) το 81,4% απάντησε «πολύ σημαντική» ενώ το 6,9% δήλωσε ότι δεν γνωρίζει το ζήτημα. Ένα 11,8% θεωρεί την ασφάλιση κινδύνου «λίγο/ καθόλου σημαντική».

Παρόμοια είναι η στάση των ερωτηθέντων στην ερώτηση για το ποιες ζημίες είναι σημαντικότερες για τις θαλάσσιες περιοχές Natura 2000; Αυτές που προκαλεί η “συνήθης” δραστηριότητα έρευνας και εξόρυξης (π.χ. ηχοβολισμός βυθού, διαρροές υγρών ή αερίων, απόβλητα, μεταφορτώσεις, σεντίνες), ή εκείνες που ενδεχομένως θα προκληθούν από ατύχημα. Εδώ, το 80,2% απάντησε ότι και οι δύο ζημίες είναι εξίσου σημαντικές.

Αντιφατική και μοιρασμένη είναι η κοινή γνώμη για τη στάση της Ευρωπαϊκής Ένωσης στον τομέα των εξορύξεων υδρογονανθράκων. Στην ερώτηση αν είναι συμβατή η εκμετάλλευση υδρογονανθράκων με τις πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το 30,4% απάντησε «Έχω την εντύπωση ότι είναι συμβατή». Το 29,4% απάντησε «δεν γνωρίζω το ζήτημα». Το 29,4% απάντησε «έχω την εντύπωση ότι δεν είναι συμβατή» και το 10,8% «γνωρίζω ότι δεν είναι συμβατή».

Από εκείνους που απάντησαν «έχω την εντύπωση ότι δεν είναι συμβατή η εκμετάλλευση υδρογονανθράκων με τις πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης», ή «γνωρίζω ότι δεν είναι συμβατή η εκμετάλλευση υδρογονανθράκων με τις πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης», το 75% εκτιμά ότι προσβάλλονται πολιτικές για την κλιματική αλλαγή και το 71,7% ότι προσβάλλονται πολιτικές για τη βιοποικιλότητα.

Γ. Σμπώκος, δικηγόρος, υπεύθυνος επιτροπής περιβάλλοντος Δικηγορικού Συλλόγου Ηρακλείου, συντονιστής προγράμματος LifeNaturaThemis για το ΔΣΗ.

Δείτε εδώ τις σχετικές γραφικές παραστάσεις