Ο λογιστής και η εφορία στο ελληνικό τραγούδι

30 Νοεμβρίου, 2018

Επιμέλεια:
Κωνσταντίνος Ιωαν. Νιφορόπουλος
Ορκωτός ελεγκτής λογιστής – «ΩΡΙΩΝ Α.Ε.Ο.Ε.Λ».
Επιστημονικός Συνεργάτης Taxheaven

[ Είναι το τρίτο κατά σειρά αφιέρωμα, [ α) Πως βλέπει τον «λογιστή», η τέχνη της ζωγραφικής , και β) (Upd) Ο λογιστής στον ελληνικό κινηματογράφο ], που αναφέρεται στο πως βλέπουν οι « καλλιτέχνες» τον Λογιστή. Ο κυριότερος λόγος της αναρτήσεων αυτών είναι η «καταγραφή» της «Ιστορίας» του λογιστικού επαγγέλματος ( μια μικρή παράμετρος αυτής ) .

Ο Λογιστής, κατά την εκτίμησή μου, ποτέ δεν υπήρξε ένα προβεβλημένο επάγγελμα, αλλά και ποτέ οι άνθρωποι ( τουλάχιστον οι περισσότεροι ) που εξασκούμε αυτό το επάγγελμα, δεν είμαστε μόνο, με τα στερεότυπα, που μας βλέπει ο πολύς κόσμος και κατ΄ επέκταση, οι καλλιτέχνες, που αποτύπωναν αυτή την αντίληψη.

Σε κάθε περίπτωση ο καθένας αντιλαμβάνεται και αισθάνεται , τα πράγματα με την δική του προσωπικότητα. Τέλος όσον αφορά εμένα, θυμίζω τους στίχους από το ποίημα του Μιχάλη Κατσαρού « Ἀντισταθεῖτε» : « …. ἀντισταθεῖτε σὲ μένα ἀκόμα ποὺ ἱστορῶ…. » ]

1) Ιδανικός κι ανάξιος εραστής ( Mal du Départ ) – 1975 [ Δίσκος : «Τρίτη Ανθολογία» ]

« κι εγώ σκυφτός σ’ ένα γραφείο με χάρτες ναυτικούς,
θα κάνω αθροίσεις σε χοντρά λογιστικά βιβλία….»

https://www.youtube.com/watch?v=s4xGrfTSzPE

Στίχοι: Νίκος Καββαδίας, Μουσική: Γιάννης Σπανός, Τραγούδι : Κώστας Καραλής.

«Το Mal du départ είναι ποίημα του Νίκου Καββαδία από την ποιητική συλλογή «Μαραμπού» που εκδόθηκε για πρώτη φορά το 1933. Μελοποιήθηκε από τον Γιάννη Σπανό το 1975. Τραγουδήθηκε από τον Κώστα Καράλη και έκτοτε από πολλούς άλλους ερμηνευτές. …..Ο γαλλικός τίτλος του ποιήματος «Mal du départ» μεταφράζεται σε «Πόνος της φυγής». Το ποίημα αναφέρεται σε κάποιον λογιστή που ενώ στα νιάτα του ήθελε να ταξιδεύσει, να μπαρκάρει στα καράβια, και μιλά πάντα για ταξίδια και μέρη μακρινά, λυπάται ότι θα πεθάνει χωρίς ποτέ να έχει ταξιδεύσει. Η ποίησή του χαρακτηρίστηκε «ποίηση των αναχωρήσεων που πολλές φορές δεν πραγματοποιούνται» και θεωρούνται «στίχοι ενός αταξίδευτου που ʼγιναν το πασίγνωστο λάιτ-μοτίβ πολλών ηλικιών». Το ποίημα έχει γίνει αντικείμενο πανεπιστημιακής μελέτης στη Γαλλία…. » ( Πηγή : https://el.wikipedia.org/wiki/Mal_du_départ )

[ Η τρίτη ανθολογία του Γιάννη Σπανού κυκλοφόρησε το 1975 και περιλαμβάνει 12 τραγούδια σε ποίηση Μίλτου Σαχτούρη, Κώστα Βάρναλη, Νίκου Καββαδία, Γιάννη Σκαρίμπα, κ.λπ. ]

……………………………

Θα μείνω πάντα ιδανικός κι ανάξιος εραστής
των μακρυσμένων ταξιδιών και των γαλάζιων πόντων,
και θα πεθάνω μια βραδιά σαν όλες τις βραδιές,
χωρίς να σχίσω τη θολή γραμμή των οριζόντων.

Για το Μαδράς τη Σιγκαπούρ τ’ Αλγέρι και το Σφαξ
θ’ αναχωρούν σαν πάντοτε περήφανα τα πλοία,
κι εγώ σκυφτός σ’ ένα γραφείο με χάρτες ναυτικούς,
θα κάνω αθροίσεις σε χοντρά λογιστικά βιβλία.

Θα πάψω πια για μακρινά ταξίδια να μιλώ,
οι φίλοι θα νομίζουνε πως τα `χω πια ξεχάσει,
κι η μάνα μου χαρούμενη θα λέει σ’ όποιον ρωτά:
“Ήταν μια λόξα νεανική, μα τώρα έχει περάσει”

Μα ο εαυτός μου μια βραδιά εμπρός μου θα υψωθεί
και λόγο ως ένας δικαστής στυγνός θα μου ζητήσει,
κι αυτό το ανάξιο χέρι μου που τρέμει θα οπλιστεί,
θα σημαδέψει κι άφοβα το φταίχτη θα χτυπήσει. ….

( Daydreaming Bookkeeper ( Ονειροπόλος Λογιστής ) – Με φόντο το πίνακα της «περιπέτειας», με «αθροίσεις» σε χοντρά λογιστικά βιβλία και με τα τιμολόγια «κρεμασμένα », στο πλάι του γραφείου . (Artist Name: Norman Rockwell , 1924) ) .

2) Κόσμε (2014) [Δίσκος : «Τα κλειδιά»]

« Κι εσύ σκυμμένος λογιστής

τους λογισμούς σου αλλάζεις ….»

https://www.youtube.com/watch?v=4RYF1i1MjT4

Στίχοι – Μουσική -Τραγούδι : Θοδωρής Κοτονιάς

[ «Ο Θοδωρής Κοτονιάς και τα Μακρινά Ξαδέρφια επιστρέφουν δυναμικά στο δισκογραφικό γίγνεσθαι . Το ύφος καταστάλαξε. Το πρόσωπο πρόβαλε. Ο Κοτονιάς χαράσει το στίγμα του. Αιγαιοπελαγίτικες μελωδίες, νοσταλγικοί θυμοσοφικοί στίχοι, φυσικός ελληνικός ήχος με Διονυσιακά ξεσπάσματα. Δέκα ολοκαίνουργια τραγούδια. Φώς και σκιά. Χαρά και λύπη. ( πηγή : http://www.musical.gr/cddetails.php?gui_language=1&CD_code=MH0023-2&cat=2)]

Έχεις σοκάκια και στενά, κόσμε, κόσμε

Έρωτες, θάλασσες, βουνά, κόσμε, κόσμε

Κι όποιος σε πίστεψε ξανά μονάχος του στο πουθενά, κόσμε κόσμε

Κι εσύ σκυμμένος λογιστής

Τους λογισμούς σου αλλάζεις

Κι απ’ τα θολά σου τα γυαλιά

Ασπρόμαυρα κοιτάζεις ….

Τη μάντρα σου περάσανε, κόσμε, κόσμε

Στον άλλο κόσμο φτάσανε, κόσμε, κόσμε

Άλλοι κρασί μετάλαβαν και άλλοι δεν κατάλαβαν

[ Music Corner: Παρ’ όλ’ αυτά υπάρχει κάποιο που θα ταίριαζε στις κοινωνικές περιστάσεις και θα το μας το αφιερώνατε, σε μας τους θεατές;
Θοδωρής Κοτονιάς: Ναι, το «Κόσμε».. Είναι από τα λίγα κομμάτια στο δίσκο που έχει κοινωνικό περιεχόμενο, μιλάει για τον κόσμο.. για μας! Είμαι πιο εσωτερικό κομμάτι, όχι καθαρά ερωτικό. ( πηγή : http://www.musiccorner.gr/thodoris-kotonias-makrina-ksaderfia-stauros-notou-plus-112452/ ) ]

3) Ποιος λογιστής -1980 [ Δίσκος : «Της ζωής μου το φιλμ» ]

«Ποιος λογιστής μες στο μυαλό μου υπολογίζει κι όλο χάνω …»

https://www.youtube.com/watch?v=fyj7EORm7cQ

Στίχοι – Μουσική: Γιώργος Λυκούρας, Τραγούδι : Δημήτρης Κοντογιάννης

« Ποιος λογιστής μες στο μυαλό μου υπολογίζει κι όλο χάνω

Ποιος δικαστής και ποιος εφέτης με μισεί

Σκάρτη ζωή που μ’ εκβιάζει κι από πάνω

Κι η αγάπη σου είναι μισή ….»

4) Άντε… και καλή τύχη μάγκες – 1985 [Δίσκος: «Zorba The Freak»]

« κάποιος πανικοβλήθηκε / μπας κι ήτανε ο γιος του

κι ο ιδρωμένος λογιστής, μπας κι ήταν ανεψιός του….»

https://www.youtube.com/watch?v=otxNjf8qgZ8

Στίχοι – Τραγούδι : Παύλος Σιδηρόπουλος, Μουσική: Αλέκος Αράπης

« Ληστέψανε την τράπεζα

και τι με νοιάζει εμένα

δεν είμαι με κανένα.

Περαστικοί, αδιάφορα,

εκάτσαν και κοιτούσαν,

του διευθυντή της οι κοιλιές

κι αυτούς τους ενοχλούσαν,

κάποιος πανικοβλήθηκε

μπας κι ήτανε ο γιος του

κι ο ιδρωμένος λογιστής,

μπας κι ήταν ανεψιός του….

“Άντε… και καλή τύχη μάγκες!”

5) Τα κόκκινα περιστέρια

«Στην παγίδα πάψε να είσαι λογιστής….»

https://www.youtube.com/watch?v=oKpk-PRHCdc

Τραγούδι – Σύνθεση: Γιάννης Βελίκης. Στίχοι: Σάκης Αθανασιάδης.

« Πες όχι, όχι σε ότι σε πεθαίνει

Πες όχι, όχι σε ότι σε τρελαίνει

Πες όχι το μπορείς

Στην παγίδα πάψε να είσαι λογιστής ….»

6) Λακές – 1984 [Δίσκος: «Επιστροφή στις ρίζες»]

«τα λογιστικά κρατάτε μα σας ξέφυγε η ζωή…»

https://www.youtube.com/watch?v=8wvOZQV53Fo

Στίχοι – Μουσική – Τραγούδι : Αγάπανθος

Έξι μέρες τη βδομάδα, με ήλιο ή με νεροποντή

πρέπει να χτυπά καρτέλα πριν απ’ το διευθυντή

έξι μέρες τη βδομάδα, με ήλιο ή με νεροποντή

Σας λυπάμαι που πεινάτε για εταιρία σαν κι αυτή

τα λογιστικά κρατάτε μα σας ξέφυγε η ζωή

σας λυπάμαι που πεινάτε κι ας ξεσκίζεστε γι’ αυτή …..

7) Το διαζύγιο – 1976 [Δίσκος: «Ο Θέμης Ανδρεάδης Τραγουδάει ΛοΓοθέτη»]

« Λογιστής, λογιστικά, υπερωρίες

και τον χάνω με διάφορες κυρίες,….»

https://www.youtube.com/watch?v=xCAwbbJAMKg

Στίχοι: Γιάννης Λογοθέτης, Μουσική: Λυκούργος Μαρκέας, Τραγούδι : Θέμης Ανδρεάδης & Νατάσα Γερασιμίδου

[ Ο Λογιστής, η γυναίκα του και το διαζύγιο ]

Λογιστής, λογιστικά, υπερωρίες

και τον χάνω με διάφορες κυρίες,

πόκερ, πόκα και κουμκάν και ουίσκυ στο σερβάν

και εγώ μόνη με το νυχτικό……

[ Κατά τ’ άλλα ο δίσκος περιέχει ορισμένα τραγούδια που εκείνη την εποχή έκαναν πάταγο… Εκτός από τη «Λούλα» ακούστηκαν πολύ το «Είμαι πολύ ωραίος», το «Όχι στο κατεστημένο» αλλά και ο ύμνος των απανταχού πεθερόπληκτων, που ανάμεσα στα όσα λέει, περνά στο τέλος κι ένα πολιτικό μήνυμα, λέγοντας πως «δικτατορίες δεν σηκώνει ο λαός»…

(Πηγή : http://www.ogdoo.gr/diskografia/diskoi-pou-den-ksexasa/o-themis-andreadis-tragoudaei-gianni-logotheti )]

8) Στο γραφείο (1987) – [Δίσκος: «Απόψε Λέω Να Μην Κοιμηθούμε»]

«Και σε λιγάκι αρχίζεις το ρυθμό /αθροίσματα στη μηχανή κι αρχείο

και σέρνεις της ρουτίνας το χορό…..»

https://www.youtube.com/watch?v=nta3GlU9nhY

[Στο ίδιο κλίμα με το τραγούδι No1 «Ιδανικός κι ανάξιος εραστής»]

Στίχοι- Μουσική: Παντελής Θαλασσινός, Τραγούδι : Λαθρεπιβάτες

Με τον πικρό καφέ τον πρωινό

αρχίζεις τη δουλειά σου στο γραφείο

μ’ ένα τσιγάρο κάπνισμα βουβό

στα όρθια ξυπνάς στο κυλικείο.

Και σε λιγάκι αρχίζεις το ρυθμό

αθροίσματα στη μηχανή κι αρχείο

και σέρνεις της ρουτίνας το χορό

ξενέρωτος στο ωραίο διαφθορείο.

Έξω καράβια φεύγουνε στου Πειραιά τη μπούκα,

μ’ ένα απ’ αυτά θα φύγουμε κάποιο βραδάκι σου `πα.

Σε μέγαρα μεγάλα φωτεινά

που βλέπεις πέρα όλο το λιμάνι

λογαριασμούς χτυπάς για φορτηγά

που απάνω τους τρεις μήνες έχεις κάνει

κι ο απρόσωπος χαφιές να σε κοιτά

μ’ αργόσχολες μεθοδικές κινήσεις

Σε βλέπω ένα πρωί στον Πειραιά

Να φεύγεις και μη ξαναγυρίζεις….

9) Στο γραφείο – 1984 [Δίσκος: «Περίπου»]

« είσαι ο θόρυβος από τις μηχανές /

είσαι το λάθος που δεν κλείνει το ταμείο ….»

https://www.youtube.com/watch?v=a1JOsKpi5PY

Στίχοι: Κυριάκος Ντούμος, Μουσική: Λάκης Παπαδόπουλος, Τραγούδι : Αρλέτα

Όλη τη μέρα σε θυμάμαι στο γραφείο

μέσα στα γράμματα και μες τους αριθμούς

εσύ δε χάνεσαι μαζί με τους καπνούς

μέσα στη ζέστη ξενυχτάς και μες το κρύο

Κάθε πρωί με τον καφέ πίνω την πίκρα μου

με το τσιγάρο μου ανάβω τη φωτιά σου

κάποιος περνάει από την πόρτα με το βήμα σου

και στα χαρτιά μου κάποιος γράφει τα όνομα σου

Όλη τη μέρα σε θυμάμαι στο γραφείο

μέσα στα γέλια τους θυμούς και τις φωνές

είσαι ο θόρυβος από τις μηχανές

είσαι το λάθος που δεν κλείνει το ταμείο

Κάθε πρωί με τον καφέ πίνω την πίκρα μου

με το τσιγάρο μου ανάβω τη φωτιά σου

κάποιος περνάει από την πόρτα με το βήμα σου

και στα χαρτιά μου κάποιος γράφει τα όνομα σου

10) Γραφείο – 2003 [Δίσκος: «Φιλανθρωπικό Γκαλά»]

«Μες το κομπιούτερ μου περνώ /Αυτά που τόσα χρόνια σου `χω μαζεμένα….

Και γύρω στοίβες τα χαρτιά /και η δική σου η ψευτιά με κεφαλαία…»

https://www.youtube.com/watch?v=M3GeCp-6T7Y

Στίχοι Τραγούδι : Ευσταθία, Μουσική: Ευσταθία & Στέλιος Αμπατζής

Κάθε πρωί

σ’ ένα γραφείο με βρίσκει η μέρα

Κάθε πρωί

ένα τσιγάρο έχω παρέα…

Μες το κομπιούτερ μου περνώ

Αυτά που τόσα χρόνια σου `χω μαζεμένα….

Και γύρω στοίβες τα χαρτιά

και η δική σου η ψευτιά με κεφαλαία

Πόσο βαρέθηκα να κάνω αυτό που πρέπει

Να είμαι πάντα συνεπής και καθωσπρέπει

Θέλω να φύγω και σημείωμα ν’ αφήσω

πως επιστρέφω και ποτέ να μη γυρίσω…

11) Φόροι (Βάλετε φόρους, βάλετε) [Δίσκος: «Γιώργος Σουρής»]

https://www.youtube.com/watch?v=_KcEyNjEbHI

Βάλετε φόρους, βάλετε εις την πτωχήν μας ράχη,
ποτίστε με το αίμα μας την άρρωστη πατρίδα
σεις το κρασί και τον καπνό που πίνετε μονάχοι
κι εμείς να σας κοιτάζομε με μάτι σαν γαρίδα
Βαριά φορολογήσετε και το νερό που τρέχει
βάλετε φόρους, βάλετε, η πλάτη μας αντέχει……

Λοιπόν κανένας πρόστυχος κεφάλι μη σηκώσει
για τόσα νομοσχέδια μη βγάλει τσιμουδιά
Εις της πατρίδας τον βωμόν το αίμα του ας δώσει
χωρίς ν’ αφήσει στεναγμόν η μαύρη του καρδιά
Κι αν τώρα πάλι έπεσεν επάνω του ο κλήρος
Πρέπει και πάλι να φανεί γενναίος μάρτυς ήρως

12) Αχ Ελλάδα – 1996 – [Δίσκος: «Ο έρωτας σου θάλασσα»]

https://www.youtube.com/watch?v=kYR_euWvwLA

Στίχοι – Μουσική – Τραγούδι : Κώστας Μπίγαλης

Αχ, οι φόροι, αχ, οι δείχτες

Αχ, οι φορομπήχτες.

Αχ, λιτότης, αχ, ακρίβεια

κάθε χρόνο μια από τα ίδια……

Αχ, Ελλάδα του Αιγαίου
και του φύλλου του ωραίου.
Αχ, Ελλάδα της Μυκόνου
και του πονηρού διακόνου.

Αχ, Ελλάδα των πλουσίων
και των νηστευτών οσίων.
Αχ, Ελλάδα της αργίας
και του δείκτη ανεργίας.
Αχ Ελλάδα της συμπόνιας
του καημού και της διχόνοιας……

13) Το μαγαζάκι – 1994 [Δίσκος: «Γουστάρω»]

https://www.youtube.com/watch?v=NUoAGfoHMb0

Στίχοι – Μουσική: Γιώργος Ζήκας, Τραγούδι: Κώστας Μακεδόνας

Είχα ένα μαγαζάκι,

δέκα τετραγωνικά

τόσος κόπος και μεράκι

πήγε στράφι τελικά.

Ήταν σκέτο τζιτζιλόνι

με εμπορεύματα εκλεκτά

μα μου ήρθε η εφορία

και μου έφυγε η μαγκιά.

Μια καμπάνα για το Ι.Κ.Α.